ਗੁਰੰਮਰਾਹਕੁੰਨ ਪ੍ਰਚਾਰ ਨਾਲ ਵੇਚੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਭਾਰਤ ‘ਚ ਬਣੀਆਂ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਪੈਕਟ ਬੰਦ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ
ਸਰੀ, (ਏਕਜੋਤ ਸਿੰਘ): ਓਕਸਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਲੋਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਅਧਿਐਨ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਰਤੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਵਿਕਣ ਵਾਲੇ ਪੈਕੇਟ ਬੰਦ ਖਾਣ ਅਤੇ ਪੀਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਮਾਤਰਾ ਸੈਚੂਰੇਟਿਡ ਫੈਟ, ਸੂਗਰ ਅਤੇ ਨਮਕ ਦੇ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੇਚੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪੈਕੇਟ ਬੰਦ ਖਾਣ ਅਤੇ ਪੀਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਸਿਹਤ ਲਈ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹਨ। ਜਾਰਜ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਫਾਰ ਗਲੋਬਲ ਹੈਲਥ ਨੇ 12 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ 4,00,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਖਾਣ ਅਤੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਕੇ ਇਹ ਨਿਸ਼ਚੇਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਅਧਿਐਨ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਹੈਲਥ ਸਟਾਰ ਰੇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਪੋਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਦੇ ਅਧਾਰ ‘ਤੇ ਪੈਕੇਟ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ½ (ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸਿਹਤਮੰਦ) ਤੋਂ 5 (ਸਭ ਤੋਂ ਸਿਹਤਮੰਦ) ਤਕ ਰੇਟਿੰਗ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਅਧਿਐਨ, ਜੋ ਕਿ ਮੈਡੀਕਲ ਜਰਨਲ ”ਓਬੇਜ਼ਟੀ ਰਿਵਿਊਜ਼” ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ, ਵਿੱਚ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਯੂਕੇ ਨੇ 2.83 ਦੀ ਰੇਟਿੰਗ ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਉਚੀ ਸਥਿਤੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ 2.82 ਅਤੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਨੇ 2.81 ਦੀ ਰੇਟਿੰਗ ਨਾਲ ਦੂਜਾ ਅਤੇ ਤੀਜਾ ਸਥਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਰੇਟਿੰਗ ਮਿਲੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 2.27 ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੀਨ ਨੇ 2.43 ਅਤੇ ਚੀਲੀ ਨੇ 2.44 ਦੀ ਰੇਟਿੰਗ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।
ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਦੀ ਮੁਖੀ ਲੇਖਕ ਐਲਿਜਾਬੇਥ ਡਨਫੋਰਡ ਨੇ ਕਿਹਾ, ”ਨਤੀਜੇ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਪੈਕੇਟ ਬੰਦ ਖਾਣ ਅਤੇ ਪੀਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਕਈ ਮੱਧਮ ਆਮਦਨ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਦੁਹਰੀ ਭਾਰ ਝੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।” ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਸੰਸਾਰ ਭਰ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਖਾਣੇ ਖਾ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਜੋ ਕਿ ਸਿਹਤ ਲਈ ਖ਼ਤਰੇ ਦਾ ਸਬਬ ਬਣ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਡੇ ਸੁਪਰਮਾਰਕੀਟਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਫੈਟ, ਸ਼ੂਗਰ ਅਤੇ ਨਮਕ ਵਾਲੇ ਉਤਪਾਦ ਭਰੇ ਪਏ ਹਨ। ਉਹ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਈ ਦੇਸ਼ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਕੈਲੋਰੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਰੱਖ ਰਹੇ ਹਨ ।
ਚੀਨ ਦੀ ਖਾਣੇ ਵਿੱਚ ਸੈਚੂਰੇਟਿਡ ਫੈਟ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਪੱਧਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਸਮਾਨ ਨੇ 2.9 ਦੀ ਔਸਤ ਹੈਲਥ ਸਟਾਰ ਰੇਟਿੰਗ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਸਿਹਤਮੰਦ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਦੱਖਣੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਸਮਾਨ ਲਈ 1.92 ਦਾ ਸਕੋਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਖਾਣੇ ਲਈ 2.87 ਦੀ ਰੇਟਿੰਗ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੈਕੇਟ ਬੰਦ ਖਾਣੇ ਦੇ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਪਿੰਡਾਂ ਤੱਕ ਆਪਣੀ ਪਹੁੰਚ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਵਿਵੇਕਾਨੰਦ ਝਾ, ਜਾਰਜ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਫਾਰ ਗਲੋਬਲ ਹੈਲਥ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਐਕਜ਼ਿਕਿਊਟਿਵ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਅਧਿਐਨ ਨੂੰ ਇੱਕ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਕਾਲ ਹੈ। “ਨੀਤੀ-ਨਿਰਧਾਰਕ ਅਤੇ ਖਾਣਾ ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਮਿਲ ਕੇ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਫਾਰਮੂਲੇਟ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕਿ ਮੋਟਾਪੇ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਦੇ ਵਧ ਰਹੇ ਖਤਰੇ ਨੂੰ ਘਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।” 2017 ਦੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਸਰਵੇਖਣ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 93 ਫੀਸਦੀ ਬੱਚੇ ਪੈਕੇਟ ਬੰਦ ਖਾਣਾ ਖਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ 68 ਫੀਸਦੀ ਪੈਕੇਟ ਸੂਗਰ- ਪੀਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਹਫਤੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੀਦੇ ਹਨ।
ਆਪਣੇ ਚਿਪਸ, ਕੁੱਕੀਜ਼ ਅਤੇ ਕੋਲਾ ਦੀ ਆਦਤ ਦੇ ਨਾਲ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਿਹਤ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ‘ਚ ਕਈ ਗੁਣਾ ਵਾਧਾઠਹੋઠਰਿਹਾઠਹੈ