Thursday, November 21, 2024
6.5 C
Vancouver

ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਨੈਟਵਰਕ ‘ਚ ਚੀਨੀ ਹੈਕਰਾਂ ਦੀ ਘੁਸਪੈਠ ਉੱਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਸਾਈਬਰ ਖ਼ੂਫ਼ੀਆ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਜਤਾਈ ਚਿੰਤਾ

ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਸਾਈਬਰ ਖ਼ੂਫ਼ੀਆ ਏਜੰਸੀ, ਕਮਿਊਨੀਕੇਸ਼ਨਜ਼ ਸਿਕਿਓਰਟੀ ਇਸਟੈਬਲਿਸ਼ਮੈਂਟ (ਛਸ਼ਓ), ਨੇ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਰਿਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਚੀਨ- ਦੇ ਹੈਕਰਾਂ ਨੇ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਨੈਟਵਰਕਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਘੁਸਪੈਠ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕੀਮਤਾਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਠੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ, ਇਹ ਘੁਸਪੈਠ ਫੈਡਰਲ, ਸੂਬਾਈ ਅਤੇ ਮਿਉਂਸਪਲ ਸਰਕਾਰੀ ਨੈਟਵਰਕਾਂ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਹੋਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਛਸ਼ਓ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਚੀਨ ਨੂੰ ਕੈਨੇਡਾ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਾਈਬਰ ਖ਼ਤਰਾ ਮੰਨਦੀ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਨੇ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਨੈਟਵਰਕਾਂ ਤੇ ਪੱਧਰ ਅਤੇ ਬਾਰੀਕੀਆਂ ਨਾਲ ਘੁਸਪੈਠ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਅਗਰਸਰ ਹੈ। ਫ੍ਰਛ (ਚੀਨ) ਦੇ ਸਾਈਬਰ ਹੈਕਰ ਕਈ ਸਰਕਾਰੀ ਨੈਟਵਰਕਾਂ ਵਿਚ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਪਹੁੰਚ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਸੰਚਾਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮੁੱਲਵਾਨ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਠੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਨੈਟਵਰਕਾਂ ਨੂੰ ਘੁਸਪੈਠ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਬੰਧਾਂ ਤੇ ਵਪਾਰਕ ਲਾਭ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਜਨਤਕ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਛਸ਼ਓ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਰੂਸ, ਈਰਾਨ, ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਵੀ ਸਾਈਬਰ ਖ਼ਤਰੇ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸ ਦੀਆਂ ਸਾਈਬਰ ਸਰਗਰਮੀਆਂ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸਰਕਾਰ, ਸੈਨਾ, ਨਿੱਜੀ ਖੇਤਰ ਅਤੇ ਨਾਜ਼ੁਕ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਨੈਟਵਰਕਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਘੁਸਪੈਠਾਂ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦਾ ਵੀ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨ ਸਬੰਧ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅਪੂਰਨ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਰਿਪੋਰਟ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਆਪਣੇ ਸਾਈਬਰ ਜਾਸੂਸੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਜਿਵੇਂ ਸਬੰਧ ਵਿਗੜਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਛਸ਼ਓ ਮੁਤਾਬਕ ਚੀਨ ਦੇ ਸਾਈਬਰ ਅੰਸਰਾਂ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 20 ਸਰਕਾਰੀ ਨੈਟਵਰਕਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹਨਾਂ ਘੁਸਪੈਠਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਥਿਤੀ ‘ਤੇ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਪੂਰੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨੀ ਅੰਸਰਾਂ ਨੇ ਟਾਰਗੇਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਨੈਟਵਰਕਾਂ ਤੋਂ ਕੀਮਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਲਈ ਹੈ। ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਚੀਨ ਦੀ ਇਹ ਕਵਾਇਦ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਚੇਤਾਵਨੀ ਸੂਚਕ ਹੈ।
ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵੱਲੋਂ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਕਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਅਤੇ ਪਾਲਿਸੀਆਂ ਚਲਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਸਾਈਬਰ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਕ ਹਨ। ਛਸ਼ਓ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸਰਕਾਰੀ ਵਿਭਾਗਾਂ, ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਨੈਟਵਰਕਾਂ ਲਈ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪਲਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਤੋਂ ਨਿਜਾਤ ਪਾਉਣ ਲਈ ਵੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਛਸ਼ਓ ਦੀ ਤਾਜ਼ਾ ਰਿਪੋਰਟ ਕੈਨੇਡਾ ਲਈ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਧ ਰਹੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ ਤੇ ਚੀਨ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਘੁਸਪੈਠ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਚਿੰਤਾ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੈਨੇਡਾ, ਆਪਣੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਪਾਰਟਨਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯਤਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹ