ਸਰੀ, (ਏਕਜੋਤ ਸਿੰਘ): ਸਵੀਡਨ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਉਦਯੋਗ ਦੀ ਦਿੱਗਜ ਕੰਪਨੀ ਸਾਬ (Saab) ਵੱਲੋਂ ਕੈਨੇਡਾ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਪਨ ਫਾਈਟਰ ਜੈੱਟਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਨੇ ਓਟਾਵਾ ਦੀ ਗਹਿਰੀ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ ਹੈ। ਫੈਡਰਲ ਉਦਯੋਗ ਮੰਤਰੀ ਮੇਲਾਨੀ ਜੋਲੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਇਸ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਵਿੱਚ ”ਬਹੁਤ ਦਿਲਚਸਪੀ” ਰੱਖਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਅੰਤਿਮ ਫੈਸਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕੈਨੇਡਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਤਫ਼ਸੀਲਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਇਹ ਬਿਆਨ ਉਸ ਵੇਲੇ ਆਇਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕੈਨੇਡਾ ਦਾ ਅਮਰੀਕੀ ਕੰਪਨੀ ਲੌਕਹੀਡ ਮਾਰਟਿਨ ਵੱਲੋਂ ਐਫ-35 ਫਾਈਟਰ ਜੈੱਟਾਂ ਦੀ ਖਰੀਦ ਦਾ ਯੋਜਨਾ-ਮਾਰਗ ਸਮੀਖਿਆ ਹੇਠ ਰੋਕਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਵਧਦੀ ਚਿੰਤਾ ਹੈ ਕਿ ਫੌਜੀ ਸਮਾਨ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਵੱਧ ਨਿਰਭਰਤਾ ਰਣਨੀਤਿਕ ਪੱਖੋਂ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਐਬਾ-ਐਲਿਜ਼ਾਬੇਥ ਬੁਸ਼, ਸਵੀਡਨ ਦੀ ਡਿਪਟੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਨਾਲ ਇਕ ਸਾਂਝੇ ਇਵੈਂਟ ਦੌਰਾਨ ਜੋਲੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ”ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਡੀਲ ਤੋਂ ਕੈਨੇਡਾ ਨੂੰ ਕਿੰਨੇ ਲਾਭ ਮਿਲ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਹੋਰ ਤਫ਼ਸੀਲਾਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗੀ।”
ਜੋਲੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਾਬ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਮੁਤਾਬਕ 10,000 ਨਵੀਆਂ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਨੌਕਰੀਆਂ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਇਹ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਆਰਥਿਕ ਆਫ਼ਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਹੋਰ ਵਧ ਗਈ ਹੈ। ਸਵੀਡਨ ਦੀ ਡਿਪਟੀ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਬੁਸ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਵੀਡਨ ਇੱਕ ”ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਸਾਥੀ” ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਜ਼ਾਕੀਆ ਲਹਿਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ”ਕਈ ਦੇਸ਼ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਅਸੀਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ, ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ। ਅਸੀਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹਾਂ, ਅਸੀਂ ਛੋਟੇ ਹਾਂ ਪਰ ਬਹੁਤ ਸਿਆਣੇ। ਜੋ ਵਾਅਦਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਉਸ ‘ਤੇ ਟਿਕੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ।” ਜੋਲੀ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਬਦਲਦੇ ਜਿਓਪੋਲਿਟਿਕਸ ਨੇ ਕੈਨੇਡਾ ਨੂੰ ਸਿਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ”ਖੁਦ-ਸਪੁਰਦ” ਸਮਝਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ”ਦੁਨੀਆ ਬਦਲ ਗਈ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਹੁਣ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ, ਸਗੋਂ ਸਹੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਵੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ।
ਜੇ ਅਸੀਂ ਇੱਥੇ ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਸਕਦੇ, ਤਾਂ ਸਵੀਡਨ ਨਾਲ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਵਧੀਆ ਰਹੇਗੀ।”
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਸੁਝਾਇਆ ਕਿ ਸਾਬ ਅਤੇ ਬੰਬਾਰਡੀਏਰ (Bombardier) ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਮਿਲਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਵੱਡੇ ਮੌਕੇ ਹਨ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਫੈਡਡਰਲ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਫਰਾਂਸਵਾ-ਫਿਲਿਪ ਸ਼ਾਂਪੇਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੈਨੇਡਾ ਸਵੀਡਨ ਨਾਲ ਵਿਆਪਕ ਆਰਥਿਕ ਸਾਂਝੇਦਾਰੀ ਖੋਜ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ”ਜੇ ਨਾਰਡਿਕ ਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀਆਂ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਿਆ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਚੌਥੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਆਰਥਿਕ ਤਾਕਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।” ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਜੋਲੀ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਸਪਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਐਫ-35 ਡੀਲ ਕੈਨੇਡਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਉਦਯੋਗਿਕ ਲਾਭ ਨਹੀਂ ਦੇ ਰਹੀ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ”ਕੈਨੇਡੀਅਨਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੱਡੇ ਲਾਭ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਐਫ-35 ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੇ ਕਾਫ਼ੀ ਨੌਕਰੀਆਂ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀਆਂ।” ਕੈਨੇਡਾ ਆਪਣੀ ਸੀਐਫ-18 ਜੈੱਟਾਂ ਦੀ ਪੁਰਾਣੀ ਬੇੜੇ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਲਈ 20 ਸਾਲ ਤੋਂ ਨਵੀਆਂ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰੂਸ ਦੁਆਰਾ ਯੂਕਰੇਨ ‘ਤੇ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕੈਨੇਡਾ ‘ਤੇ ਆਪਣੀ ਫੌਜੀ ਤਿਆਰੀ ਤੇਜ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਦਬਾਅ ਹੋਰ ਵੱਧ ਗਿਆ ਹੈ।
